مواردی که برای شروع باید به آنها دقت کنید
پیش از نگارش پیشنهاده (پروپوزال) پایان‌نامه/رساله، شما باید بیشتر دوره‌های درسی را گذرانده باشید و مروری گسترده روی متون پژوهشی انجام داده باشید. شما باید درکی کامل از ملزومات تحقیق و تحقیقات پیشین انجام شده توسط سایر محققان در همان زمینه داشته باشید. مهم‌تر از همه، شما باید موضوع تحقیقاتی خود را با همکاری استاد راهنمای خود مشخص کنید.
توصیه می‌شود برای بسط یک موضوع تحقیقاتی، ابتدا دو تا سه موضوع را انتخاب کرده و آنها را گسترش دهید و در نهایت روی یک موضوع برای توسعه بیشتر تمرکز کنید. پیش از شروع فرایند تحقیقاتی، سؤالات زیر را از خود بپرسید:
- سهم دانش در رشته تحصیلی شما چیست؟
- آیا پیش‌تر توسط دیگران انجام شده است؟
- چارچوب نظری مطالعه چیست؟
- فرضیه‌ها یا سؤالات تحقیق چیست؟
- آیا داده‌ها، در صورت نیاز، در دسترس هستند؟
- چگونه داده‌ها را جمع‌آوری کنیم؟
- روش‌های مناسب در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها چیست؟
- نتایج نهایی مورد انتظار شما چیست؟
- آیا می‌توان پایان‌نامه/رساله را در بازه زمانی پیش‌بینی شده انجام داد؟
کارهایی که باید انجام دهید
- نوشتن پایان‌نامه/رساله آغاز یک کار علمی است. شما باید پایان‌نامه/رساله‌ای بنویسید که بتوانید باتوجه‌به منابع در دسترس و چارچوب زمانی فعلی خود آن را مدیریت کنید.
- به یاد داشته باشید توسعه موضوع تحقیق و نوشتن پیشنهاده در عرض یک هفته امکان‌پذیر نیست.
- شما باید زمان کافی برای گسترش موضوع تحقیق و پیشنهاده خود را پیش از پایان ضرب‌الاجل مشخص شده توسط گروه، دانشکده و یا واحد دانشگاهی خود تعیین کنید.
- شما برای انجام تحقیق کتابخانه‌ای خود به زمان نیاز دارید و مطمئن شوید که تمام مسائل مربوط به تحقیق پیشنهادی خود را درک می‌کنید.
- ممکن است به زمانی نیاز داشته باشید تا در مورد روش‌های تحقیق خاصی که پیشنهاد استفاده از آنها را دارید یاد گرفته و در آنها تخصص پیدا کنید. شما باید در این فرایند با استاد راهنما خود مشورت کنید و پذیرای هر توصیه‌ای باشید که او ممکن است مایل به ارائه آن باشد.
- قبل از انجام هرگونه کاری باید بدانید نسخه نهایی پایان‌نامه/رساله شما تقریباً چه شکلی است. در پایان محصول نهایی استخراج شده از پیشنهاده شما، همان پایان‌نامه/رساله‌ای است که قصد دارید آن را بنویسید؛ بنابراین پیش از نگارش پیشنهاده، نگاهی به چند نمونه از محصولات نهایی، یعنی پایان‌نامه/رساله‌های موجود در زمینه‌ی تحقیقاتی خود، بیندازید. در صورت امکان، نسخه‌هایی از پایان‌نامه/رساله‌های گذشته را که استاد راهنما تأیید کرده است، تهیه کنید. با در اختیار داشتن یک نمونه از پایان‌نامه/رساله موفق می‌توانید آماده‌سازی خود را بسیار آسان‌تر کنید.
- پیشنهاده شما احتمالاً پیش از اینکه آماده ارسال آن شوید چندین پیش‌نویس را پشت سر می‌گذارد. پیش از انجام هرگونه اصلاح، باید هر پیش‌نویس را برای چند روز یا حتی یک هفته کنار بگذارید و سپس آن را مورد بازبینی قرار دهید. با این کار ذهن شما مقداری از پیش‌نویسی که آماده کرده‌اید فاصله می‌گیرد و به شما امکان می‌دهد اشتباهات یا شکاف‌های منطقی را که قبلاً نمی‌توانستید ببینید را تشخیص دهید.
رعایت این بازه‌ی زمانی همچنین این امکان را به شما می‌دهد که جهت دریافت توصیه‌های لازم، پیشنهاده خود را به استاد راهنمای خود نشان دهید.
کاری که نباید انجام دهید
نباید به دلیل توجه‌نکردن به بازه‌های زمانی مشخص، در تهیه پیشنهاده خود عجله به خرج دهید. به یاد داشته باشید که فقط اگر چند روز قبل از پایان مهلت‌های مشخص شده، آماده‌سازی پیشنهاده خود را شروع کنید، پیشنهاده باعجله انجام می‌شود و به‌احتمال زیاد نتیجه‌ی خوبی از آن دریافت نخواهید کرد.
